In deze blogreeks deelt schoolleider Christine Claessens haar ervaringen met het implementeren van zelfregulerend leren in haar school: GO! basisschool Vennebos. Dat ze je mee neemt op haar reis, mag je letterlijk nemen. Christine neemt haar team (en nu ook jou) mee op buitenlands schoolbezoek. Maar waarom kiest Vennebos voor zelfregulerend leren? En hoe breng je zo'n begrip naar je team? Dat lees je alvast in artikel 1.
Aangekomen met team Vennebos in Amsterdam.
Maar waarom zijn we hier en hoe zijn we hier geraakt?
Waar de echte reis begon
Basisschool Vennebos maakt deel uit van scholengroep Invento. 4 jaar geleden werd er in scholengroep Invento gekozen voor een focus op zelfregulerend leren. Dit past natuurlijk volledig in de poolstervisie van het GO!.
Ons parcours tot dusver
We hebben ondertussen een heel parcours afgelegd.
We vormden een Professionele Leer Gemeenschap (PLG).
We startten met een begeleidingstraject bij de Pedagogische Begeleidingsdienst (PBD).
We richtten collegiale groepen op en organiseerden schooloverstijgende pedagogische studiedagen over ZRL met alle basisscholen uit de scholengroep.
Elke directeur neemt de verantwoordelijkheid op om zelfregulerend leren (ZRL) in de eigen school op de klasvloer te introduceren.
En hier begint mijn verhaal.
Hoe breng ik zelfregulerend leren naar mijn team?
Fase 1 - Wat is zelfregulerend leren?
Het startpunt was gemakkelijk te bepalen: zorgen dat we dezelfde taal spreken.
Vanuit de scholengemeenschap werd gekozen om te werken met het model van Barry Zimmerman. Zijn model verdeelt het leerproces in 3 niveaus:
de voorbereidingsfase,
de uitvoeringsfase en
de reflectiefase.
Binnen deze fases vinden we 21 vaardigheden terug.
Al deze vaardigheden werden stuk voor stuk tijdens personeelsvergaderingen onder de loep genomen. Er werd onderzocht:
wat ze juist inhouden,
wat we in onze eigen praktijk al doen (en dat was al behoorlijk veel) en
waar er nog groeikansen lagen.
We hebben dit gedaan aan de hand van de video-cursus van Jeltsen Peeters die terug te
vinden is in de GO! Navigator. Jeltsen heeft trouwens ook een vlot leesbaar boek geschreven waarin alle principes van zelfregulerend leren worden doorlopen: Zelfregulerend Leren. Hoe? Zo!.
Het bleef niet bij theorie want gaandeweg werden veel initiatieven opgezet om het zelfregulerend leren in de praktijk om te zetten.
Dit was fase 1 van het proces om ZRL tot op de klasvloer te krijgen.
Fase 2 - De vertaalslag naar de eigen praktijk
Fase 2 kreeg vorm na een inspirerende jobshadowing met de pedagogische begeleidingsdienst naar scholen in Rotterdam en Gouda waaraan ik mocht deelnemen.
De weg richting richting zelfregulerend leren loopt voor ons via... Nederland.
Om ervoor te zorgen dat leerlingen doordrongen geraken van het zelfregulerend werken moeten eerst de leerkrachten hun lessen door een ZRL bril bekijken.
De inspiratie kwam van Patrick Sins, lector aan de Thomas More Hogeschool in Rotterdam. Hij heeft ook een methode ontwikkeld, iSelf, waarin de leerkracht op weg genomen wordt, door middel van een flowchart, om de lessen ZRL te maken.
Het basisprincipe is dat je leerlingen op een expliciete directe manier de strategieën aanleert die ze nodig hebben om zelfregulerend te zijn. Zelfregulerend leren kun je immers niet zelfregulerend leren.
Maar de grootste inspiratie kwam van de leerlingen van de Casimirschool in Gouda.
Deze leerlingen
kunnen perfect vertellen waar ze goed in zijn en waar ze een extra inspanning voor moeten leveren
weten waarom ze het doen, hoe ze het moeten aanpakken en wat ze daarvoor nodig hebben.
En die observatie, die leidde mij tot inzichten voor fase 3 in mijn school.
Fase 3 - Leerlingen bewust maken van hun eigen ZRL vaardigheden
Dat is de reden waarom we met het hele team in Nederland zijn beland. Ik wil dat mijn team vanop de eerste rij kan ervaren hoe zelfregulerend leren er bij leerlingen precies uitziet.
We bezoeken daarom vandaag 4 scholen in Amsterdam van de scholengroep Staij.
Het zijn heel diverse scholen die allen stuk voor stuk zelfregulerend werken.
Morgen daarover meer!
Tot dan?
Christine
De GO! Navigator is een materialenbank en professionaliseringsplatform van GO! Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap.
Peeters, J. (2022). Zelfregulerend leren. Hoe? Zo! Tielt: LannooCampus.
Meer lezen?
Benieuwd naar de stappen die Vennebos zet richting zelfregulerend leren?
Dit artikel maakt deel uit van de volgende reeks:
Ook interesse in een buitenlands schoolbezoek?
Vraag net als Vennebos middelen aan via het Erasmus+ programma onder Kernactivteit 1. Daarmee kan je als leraar beurzen aanvragen voor buitenlandse opleiding en/of schoolbezoeken.
Wat denk jij, beste lezer?
Ben jij ook bezig met het thema zelfregulerend leren?
Waar sta je op jouw pad?
Laat het ons weten in de reacties hieronder.
Vind je dit interessant en denk je dat jouw schoolpraktijk anderen ook kan inspireren?
Neem dan contact met ons op! Stuur ons een berichtje in de chat.
Tot gauw!
Comments